منطقه حفاظت شده باغ شادی

جاذبه هاي گردشگري ايران - اين منطقه جنگلي در فاصله 30 کيلومتري جنوب شهرستان خاتم واقع گرديده و ازشهر هرات حدود38 كيلومتر فاصله دارد.اين منطقه با مساحتي بالغ بر 34000 هکتار در حد فاصل دو استان فارس و يزد واقع گرديده است كه طبق آگهي رسمي مصوبه شماره 266 مورخ 14/2/1384 شورايعالي حفاظت محيط زيست به استناد بند الف ماده 3 قانون حفاظت و بهسازي محيط زيست منطقه باغ شادي به مساحت 8589 هكتار با حدود و توضيحات زير به عنوان منطقه حفاظت شده تعيين و تصويب گرديد . اين منطقه از نظر جغرافيايي بين طول جغرافيايي N2935 و N2952 و عرض جغرافيايي E5407 و E5418 قرار گرفته است و شامل 20000 هکتار مشجر و 14000 هکتار مراتع غير قابل مشجر ميباشد .
وضعيت توپوگرافي و ارتفاع از سطح دريا
منطقه مزبور عمدتا به صورت کوهستاني و تپه ماهور و قسمتي به صورت دشت و دامنه اي ميباشد .جهت کلي شيب منطقه شمال شرقي و حداکثر ارتفاع از سطح دريا 2500 متر ميباشد ، حداقل ارتفاع از سطح دريا 2000 متر ميباشد و بطور متوسط ارتفاع اين منطقه جنگلي از سطح دريا 2100 متر ميباشد
پوشش گياهي منطقه
پوشش گياهي در منطقه علاوه بر نقش مهمي که در تعادل اکولوژيکي آن منطقه دارد ، در زمينه حفظ آب و خاک و همچنين توليد علوفه نيز حائز اهميت ميباشد و چنانچه مديريتي صحيح اعمال گردد ميتوان ضمن بهره گيري از اين منبع عظيم و با ارزش ، بقا آنرا براي نسلهاي آينده نيز تضمين نمود .
پوشش گياهي اين منطقه شامل جنگل ، مرتع و اراضي کشاورزي ميباشد .
مراتع جنگلي و مشجر
در جنوب چاهک گسترده اي پوشيده از درختان و درختچه هاي جنگلي که به صورت طبيعي ميباشد ، چشم اندازي بسيار زيبا را جلوه گر شده است . اين منطقه جنگلي از غرب به شرق شامل جنگلهاي باغ شادي ، باغ معدن ، قناتو ، بختياري و چاه منج ميباشد . قسمت عمده اشکوب درختي از گونه هاي بنه ( پسته وحشي ) که سطح حدود 7000 هکتار را شامل ميشود و بادام کوهي با وسعت 5000 هکتار تشکيل شده است . علاوه بر اين پايه هايي از گونه هاي کيکم ، ارژن ، انجير و آلوچه وحشي نيز بصورت پراکنده در اين منطقه قابل مشاهده است . اينک به معرفي گونه هاي عمده اين منطقه جنگلي که به صورت درخت يا درختچه هستند مي پردازيم .
بنه ( پسته وحشي ) . pistacia sp
شامل دو گونه چاتلانقوش ( pistacia atlantica sub sp mutica )
و گونه خنجوک ( pistacia khinjuk ) ميباشد .
گونه غالب تيپ گياهي اين منطقه را ( p. atlantica sub sp mutica )
تشکيل ميدهند و بندرت گونه (khinjuk p. ) نيز ديده ميشود .
بنه ( پسته وحشي ) درختي است از خانواده ( Anacardiaceae ) و بيشتر جاهاي منطقه گونه بنه را آميخته با گونه بادام مشاهده ميکنيم و بعضي نقاط به دليل دخالتهاي انسان اين ترکيب به هم خورده و توده بنه خالص يا بادام خالص داريم . شاخ و برگ درخت بنه همانند بادام کوهي توسط جنگل نشينان و مردم آباديهاي نزديک جهت تغذيه احشام و يا سوخت در زمستان مورد استفاده و هجوم قرار ميگيرد . از درخت بنه همچنين نوعي صمغ ( سقز ) بدست مي آيد که در صنايع مختلف مورد استفاده قرار ميگيرد .
آندوکارپ ميوه بنه از پوسته سختي تشکيل شده است که بر روي آن پوست سبز و چرب مانندي وجود دارد مغز آن از لحاظ ترکيبات و مزه شبيه مغز پسته معمولي است . مردم بومي منطقه در اواخر تابستان و اوايل پاييز که فصل ميوه دهي است ، ميوه بنه را جمع آوري ميکند و از آن نوعي غذاي محلي درست ميکنند که بسيار مقوي و انرژي زاست . درخت بنه داراي تاج مدور است و ارتفاع آن به ( 9-6) متر مي رسد . برگهاي درخت بنه تک شانه اي فرد ميباشد و برگچه ها مستقيما روي محور اصلي قرار دارند .
بادام کوهي ( Amygdalus lyciodes) و بادامک (scoparia Amygdalus ) بادام کوهي و بادامک از خانواده ( Rosaceae) ميباشند .
در زبان محلي به بادام کوهي تنگرس ، تنگز يا قنس گفته ميشود . درختچه اي است که داراي ميوه اي با مغز تلخ ميباشد . مردم بومي اين منطقه بعد از انجام مراحلي ، تلخي آن را از بين ميبرند و از آن به عنوان آجيل استفاده ميکنند . تلخي اين ميوه به علت وجود نوعي اسيد در ترکيبات مغز آن است . برگهاي اين درختچه به شکل باريک و کشيده ميباشد که بعد از خزان شاخه بلندي به رنگ سبز بر روي درختچه باقي ميماند . تراکم اين درختچه در منطقه بختياري و باغ معدن بيشتر از ساير نقاط است و ميتوان در اين مناطق تيپ خالص بادام را مشاهده کرد .
بادامک که در زبان محلي به آن بارشين ميگويند از نظر ارتفاعي بادام کوهي بزرگتر است و درخت جنگلي محسوب ميشود .