این شهر در روزگار آبادانی در محلی به نام زردک قرار داشته و دیوارهای تاریخی آن هنوز پا برجاست. اردکان دارای 3 بخش مرکزی، خرانق و عقدا می باشد. در محدوده شهرستان بلندترین نقطه ارتفاعی مربوط به کوه خوانزا با ارتفاع 3158 متر است.

مردم اردکان آریایی نژاد و ایرانی‌الاصل هستند و به زبان فارسی و لهجه یزدی سخن می‌گویند. بیشتر مردم شهر مسلمان و شیعه جعفری هستند و تعدادی زرتشتی نیز در این شهر زندگی می‌کنند.

اردکان از دو کلمه «ارد» و«کان» تشکیل شده که «ارد» به معنی مقدس و «کان» یعنی معدن می‌باشد و با این ترکیب واژه اردکان به معنی سرزمین مقدس است.

اما در جامع مفیدی «ارد» را به کسر الف به معنی دور معنی کرده و نوشته است چون اطراف اردکان معادن زیاد وجود دارد، در نزد مردم این منطقه به اردکان معروف گشته است.

بافت تاریخی اردکان یکی از سالمترین بافت‌های قدیمی ایران می‌باشد و به علت قرار گرفتن در موقعیت خاص جغرافیایی تا حد زیادی از حوادث روزگار مصون مانده است. این بافت از ویژگیهای کامل شهرهای کویری برخوردار است.

برخی ار آثار تاریخی و دیدنی شهرستان اردکان عبارتند از:

منطقه زردک که شامل آثاری از بناهای مربوط به قرن پنجم و ششم می باشد
مسجد زیرده و جامع که از بناهای مربوط به قرن دهم هجری می باشد
مسجد حاج محمد حسین که مربوط به دوره قاجاریه می باشد
مسجد جامع عقدا که مربوط به قرن ششم هجری می باشد
موزه مردم شناسی اردکان؛ دارای بخش‌های مختلف مردم شناسی، اشیاء عتیقه، گیاه شناسی، جانورشناسی و فرهنگی می باشد
رباط خرگوشی، از بناهای دوره شاه عباس صفوی می باشد
رباط شاه زاده و منار جنبان خرانق، دارای جاذبه توریستی می باشند
پیر سبز چک چک؛ زیارتگاه زرتشتیان می‌باشد و همه ساله پذیرای جمع کثیری از زرتشتیان داخل و خارج از کشور می باشد
پرستشگاه هریشت؛ از زیارتگاه‌های زرتشتیان می باشد
غار شگفت یزدان، در 50 کیلومتری عقدا واقع و دارای ستون‌های زیبای استلاگمیت و استلاگتیت می‌باشد. طول این غار 15 کیلومتر است
آب انبار دوراه، آب انبار قلعه، آتشکده شریف آباد، آتشکده احمد آباد، ، پیرسوز، چهارسوق، حسینیه بازار نو، خانقاه اردکان، دخمه ترک آباد، دخمه شریف آباد، زیارتگاه پارس بانو، زیارتگاه زرتشتیان شریف آباد، مدرسه علمیه، مسجد کچیب، و میل ترک آباد.